In de steeds sneller veranderende digitale wereld zijn kinderen continu blootgesteld aan nieuwe online trends. Een recente, opvallende trend die op platforms als TikTok en YouTube Shorts veel aandacht trekt, is de zogeheten “Italiaanse brainrot” – een bizarre, hyperactieve vorm van internetcontent vol absurde humor, snelle visuals en vervreemdende personages.
Wat op het eerste gezicht een onschuldige grap lijkt, roept bij experts én ouders steeds meer zorgen op over de invloed op de aandachtsspanne, mediageletterdheid en culturele beeldvorming bij kinderen.
De term “brainrot” wordt online gebruikt om content te beschrijven die zowel hersenloos als verslavend is. Het draait om bizarre, overdreven clips die vooral bedoeld zijn om te choqueren, amuseren of juist compleet onbegrijpelijk te zijn. In het geval van “Italiaanse brainrot” worden deze absurde elementen gecombineerd met overdreven pseudo-Italiaanse namen, stemmen en stereotypes.
De filmpjes zijn meestal kort, kleurrijk en chaotisch. Ze bevatten personages die nergens op slaan, niet te vertalen en betekenisloze tekst, vervormde stemmetjes, en een aaneenschakeling van geluidseffecten, rare dansjes of explosies.
De trend begon eind 2024 en kreeg begin 2025 grote tractie op TikTok. Enkele bekende personages en concepten binnen deze trend zijn:
Bombardiro Crocodilo: Een AI-gegenereerde krokodil-bommenwerper met een absurd Italiaans accent. Hij wordt vaak afgebeeld in surrealistische taferelen waarin hij dingen opblaast terwijl hij "MAMMA MIA!" schreeuwt.
Tralalero Tralala: Een driepotige haai met sneakers die rare geluiden maakt en zogenaamd door Italië reist op zoek naar spaghetti.
Brr Brr Patapim: Een pratende baviaan-boom die rijmt, schreeuwt en danst, vaak onder begeleiding van rare techno of scheurende operamuziek.
Lirilì Larilà: Een olifant-cactus-hybride die verschijnt in zogenaamd “educatieve” filmpjes, maar dan plotseling ontploft of transformeert.
Hoewel veel van deze namen en filmpjes klinken als onschuldige fantasie, is de inhoud zelden echt geschikt voor jonge kijkers.
Experts maken zich zorgen om dit verschijnsel, om twee redenen: enerzijds mentaal-fysieke redenen, anderzijds sociaal-empathische redenen. We lichten ze hieronder toe.
1. Verminderde aandachtsspanne
De snelle montage, harde geluiden en constante afwisseling van beeld zorgen voor overstimulatie van het brein. Vooral bij kinderen onder de 12 jaar, wiens hersenen nog volop in ontwikkeling zijn, kan dit leiden tot verminderde focus en moeite met ‘langzame’ taken zoals lezen, luisteren of zelfstandig leren.
2. Moeilijk te filteren wat echt of nep is
De absurditeit van de filmpjes maakt het voor jonge kinderen lastig om fictie en satire te herkennen. Dit kan leiden tot verwarring, angstige reacties of het overnemen van vreemd gedrag.
3. Stereotypering en culturele karikaturen
Hoewel alles “grappig Italiaans” bedoeld is, zijn de filmpjes vaak een verzameling Italiaanse clichés die weinig respect tonen voor de cultuur. Zonder goede duiding leren kinderen onbewust stereotype beeldvorming.
4. Verslavingsrisico
Platforms zoals TikTok maken gebruik van algoritmes die deze video's snel en vaak aan kinderen blijven tonen, waardoor het gedrag makkelijk verslavend kan worden. Dit kan leiden tot schermtijdproblemen of moeite met slapen.
Ondanks dat de filmpjes vrolijk ogen door kleurgebruik, Italiaans taalgebruik, leuke stemmetjes en muziekjes, bevatten ze vaak een minder kleurrijke en fijne boodschap. Een van de bekendste karakters is Crocodillo Bombardino. Kinderen die deze liedjes vrolijk meezingen, zingen eigenlijk over een reusachtige krokodoil die versmolten is met een bommenwerpen en kinderen in Gaza bombardeert.
Wie is Bombardino Crocodilo?
Bombardino Crocodillo, ook wel gespeld als Bombardiro Crocodilo, is een virale meme die ontstond binnen de TikTok-trend Italian brainrot. Deze trend kenmerkt zich door absurdistische, AI-gegenereerde video's waarin hybride wezens—zoals dieren gecombineerd met objecten of voertuigen—worden gepresenteerd met overdreven, vaak nietszeggende (lees: niet te vertalen in normale taal) Italiaanse voice-overs. In het geval van Bombardino Crocodillo gaat het om een krokodil die is samengesmolten met een bommenwerpervliegtuig
De video's waarin deze figuur voorkomt, bevatten vaak provocerende teksten. Een voorbeeld van zo'n voice-over luidt: "Bombardiro Crocodilo, een alligator die kinderen in Gaza en Palestina bombardeert, niet in Allah gelooft en van bommen houdt" . Deze combinatie van absurde beelden en schokkende teksten heeft geleid tot controverse en discussie over de grenzen van humor en satire. Bombardin Crocodilo staat te boek als islamofoob die het geweld tegen Palestijden normaliseerten het doden van kinderen als entertainment ziet.
Naast de genoemde Bomardino Crocodilo zijn ook de volgende memes bekend en zeer geliefd onder (vaak zelfs wel heel jonge) kinderen.
Een driepotige witte haai met blauwe Nike-sneakers, bekend om zijn atletische vaardigheden en het herhalen van de zin "tralalero tralala." Vaak afgebeeld in confrontaties met Bombardino Crocodillo. Deze haai gebruikt geweld als manier van sporten, beleeft daar plezier aan en vertaalt de strijd tussen goed en kwaad als iets romantisch.
Een antropomorf houten object, lijkend op een traditionele Indonesische bedug-drum, met een honkbalknuppel. De naam verwijst naar het geluid van trommels die het begin van de suhur aankondigen tijdens de Ramadan. Deze meme verzet zich openlijk tegen de islam door er grappen over te maken, beledigend over te zijn en een verkeerd beeld erover te geven.
Ballerina Cappuccina
Een cappuccinokopje met een ballerina-outfit, inclusief tutu en spitzen. Symboliseert de absurditeit van de trend door alledaagse objecten te combineren met klassieke dans. Ballerina Cappuccina presenteert Europa als een superioriteit, die beter is dan elke andere.
Een hybride van een cactus en een olifant, vaak afgebeeld met sandalen. Een voorbeeld van de surrealistische combinaties binnen de trend.
Een wezen dat een mix is van een baviaan en een struik, met grote voeten en een hamvormige neus. Bekend om zijn strijd met een blauwe kikker genaamd Slim over een hoed.
Een cappuccinokopje gekleed als een samoerai of huurmoordenaar, gewapend met twee katana's. Een andere variatie die de grenzen van logica tart.
Praat met je kind of leerling over wat ze online kijken. Laat hen uitleggen waarom ze het grappig vinden, en leg uit wat satire is. Je kunt hier in de klas een kringgesprek aan wijden of thuis goed de tijd voor nemen
Stel grenzen aan schermtijd, vooral op TikTok, YouTube Shorts en Instagram Reels. Blokkeer bepaalde apps als je zelf geen idee hebt wat zich er afspeelt.
Leer kritisch kijken: Help kinderen begrijpen wat echt is, wat overdreven is, en waarom bepaalde dingen misschien niet zo onschuldig zijn als ze lijken. Dit kan door het gesprek aan te gaan en te reageren op wat je ziet. Bij opvoeden anno NU hoort ook digitaal opvoeden.
Leg culturele context uit: Gebruik de gelegenheid om te praten over Italië en over hoe stereotypen ontstaan – en waarom het belangrijk is anderen met respect te benaderen. Verwijs naar oorlogen die het nieuws domineren, kijk samen naar het Jeugdjournaal en leg aan de hand daarvan uit wat kinderen online tegenkomen.
De opkomst van Italiaanse brainrot is een typisch voorbeeld van hoe absurdistische digitale cultuur invloed kan hebben op jonge breinen. Veel van deze memes lijken onschuldig, maar zijn ontworpen om aandacht te trekken en vast te houden – soms met negatieve gevolgen. Door actieve begeleiding, grenzen stellen, en mediawijsheid te stimuleren, kunnen ouders en leerkrachten kinderen helpen om deze bizarre digitale wereld beter te begrijpen – en er gezonder mee om te gaan.
"Als ik wist welke gevaren mijn kind dagelijks tegenkomt online, had ik me veel eerder met haar telefoongebruik bemoeid en duidelijkere afspraken gemaakt."
"De ontwikkelingen gaan zo snel dat we ze als school niet bij kunnen houden. Het is belangrijk dat we zorgen dat onze leerlingen, die dit wel volgen, goed worden voorbereid."
"Wat me het meest is bijgebleven zijn de vele slachtoffers die digitaal pesten kent. Gelukkig zijn er oplossingen, maar dan moet je er wel voor openstaan."